Cardoun-blanc
Silybum marianum
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Cardoun-de-Marìo, Merlus-de-champ, Panicaut-blanc, Galifo, Cachofle.
Noms en français : Chardon Marie, Artichaut sauvage.
Descripcioun :Cardoun proun couneigu de nòsti campagno. Es uno grando planto de l'an (0,5 à 3 m), forto, emé d'espinasso que fan proun mau (subretout aquéli de la flour coumpausado). L'ivèr se recounèis à si rouseto de gràndi fueio tacado de blanc.
Usanço :Tout èi bon à manja dins lou cardoun blanc, di racino i fueio en passant pèr li tijo, sènso óublida li cor di flour que s'adoubon coume de cachofle, après avé leva lis espino ! Li grano podon servi à faire uno meno de cafè. Lou cardoun-de-Marìo caup de silimarino bono pèr lou fege e la vesiculo : faire d'infusioun de racino (P. Lieutaghi op.cit., p. 156).
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Silybum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Silybum marianum (L.) Gaertn., 1791
Taba(-verdau)
Nicotiana glauca
Solanaceae
Noms en français : Tabac arborescent, Tabac glauque.
Descripcioun :Lou taba-verdau es un aubret que trachis au nostre dins li fendasclo di vièi paret e de roucas. Nous vèn d'Americo dóu miejour (Argentino) ounte se vèi fin qu'à 3 700 m d'auturo. Se recounèis à si fueio pourtado pèr un long pecou e verdalo coume la tijo peréu bluio, e tambèn bonodi si lòngui flour jauno en tube.
Usanço :Emai aguèsson pas li mémi prouprieta qu'aquéli de Nicotiana tabacum, li fueio seco soun fumado pèr lou pople "Quechua" alor que li "Cahuilla" se n'en sèrvon en emplastre pèr garri li plago, li macaduro e li fleiroun, e pèr sougna lis enflige (edèmo). Mèfi de n'en pas manja li fueio, soun mourtalo ! La decoucioun de fueio, richo en nicoutino e anabasino (alcalouïde), pòu servi dins l'ort pèr tua li nieroun.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nicotiana
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Abriéu à óutoubre
Liò : Paret
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Nicotiana glauca Graham, 1828